«Η τάξη μας, μια αγκαλιά αγριολούλουδα»

Στην παρούσα πρόταση περιγράφεται ο σχεδιασμός, η εφαρμογή και η αξιολόγηση των Βιωματικών Δράσεων, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στην Α΄ Τάξη του Γυμνασίου Μαργαριτίου Θεσπρωτίας και στο Γνωστικό Πεδίο της Σχολικής και Κοινωνικής Ζωής. Σκοπός των δράσεων είναι η προαγωγή της ψυχοκοινωνικής προσαρμογής των μαθητών στο νέο σχολικό περιβάλλον.

Όλος ο σχεδιασμός στηρίζεται εννοιολογικά στις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις της συναισθηματικής νοημοσύνης, οι οποίες εστιάζουν στη συναισθηματική διάσταση της προσωπικότητας του παιδιού και δημιουργούν νέες τομές στους τρόπους κατάκτησης της γνώσης. Επιπλέον, υιοθετεί τις αρχές της θετικής ψυχολογίας και της συστημικής προσέγγισης του σχολείου, οι οποίες επικεντρώνονται στην ανάδειξη των θετικών χαρακτηριστικών του ατόμου και στην ανάπτυξη ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος, όπου οι μαθητές αλληλεπιδρούν, συνεργάζονται και δημιουργούν. Οι αρχές της Βιωματικής Παιδαγωγικής διαπερνούν όλη τη μαθησιακή διαδικασία. Ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων ακολουθεί μια συγκεκριμένη πορεία ανάπτυξης και αλληλουχίας, χρησιμοποιώντας βιωματικές πολυτροπικές τεχνικές. Τα παιδιά βιώνουν μια διαδρομή γεμάτη κοινές συναισθηματικές εμπειρίες και αναπτύσσουν δεξιότητες ψυχοκοινωνικής επάρκειας, με αποτέλεσμα η νέα τάξη να αποκτά ισχυρή συναισθηματική δομή και δυναμική ομάδας. Όπως αναφέρεται στον τίτλο, η τάξη γίνεται μια αγκαλιά από αγριολούλουδα, που συνυπάρχουν και συνεργάζονται, διατηρώντας την φρεσκάδα και τη μοναδικότητά τους.

Παρουσιάζονται συνολικά δεκαέξι δράσεις , οι οποίες αναπτύσσονται σε τέσσερις φάσεις. Η κάθε δράση είναι σχεδιασμένη με συγκεκριμένη δομή. Έχει δικό της τίτλο, ο  οποίος είναι σχετικός με το σκοπό που εξυπηρετεί και εισαγωγικό πίνακα με αναφορά σύνδεσης με την προηγούμενη και πληροφορίες για την εφαρμογής της. Ένα ατομικό ή ομαδικό φύλλο δράσης περιγράφει τη δράση και δίνει οδηγίες στους μαθητές.  Ένα φύλλο αξιολόγησης αναρτάται στην πόρτα της αίθουσας, όπου, στο τέλος της δράσης, κάθε παιδί εκφράζει το συναίσθημά του ζωγραφίζοντας ένα προσωπάκι. Ένα ατομικό φύλλο εργασίας, το οποίο φυλάσσεται στον ατομικό φάκελο κάθε παιδιού και βοηθά στην προσωπική του ανατροφοδότηση. Ένα παιχνίδι, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη σε όλη τη διάρκεια των δράσεων κινητοποιεί και ενθαρρύνει την θετική συμπεριφορά των μαθητών. Στο τέλος των δράσεων και με την ολοκλήρωση του παιχνιδιού, τα παιδιά  συνειδητοποιούν την αλληλεπίδραση όλων των μαθητών για την αρμονική λειτουργία της τάξης.

Η αποτελεσματικότητα των δράσεων στη σχολική κοινότητα αναδεικνύεται από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, η οποία υπάρχει σε όλη την πορεία των δραστηριοτήτων, με τη χρήση ερωτηματολογίων, φύλλων εργασίας και καταγραφή παρατηρήσεων στο προσωπικό ημερολόγιο της συντονίστριας.

Οι αναδυόμενες νέες προκλήσεις του σημερινού πολυπολιτισμικού σχολείου επισημαίνουν την αναγκαιότητα εφαρμογής δράσεων και προγραμμάτων, τα οποία δρουν υποστηρικτικά στο παιδαγωγικό έργο των καθηγητών και ενισχύουν την κοινωνική και συναισθηματική διάσταση της μαθησιακής διαδικασίας. Στα πλαίσια της πρωτογενούς πρόληψης, οι δράσεις της παρούσας πρότασης μπορούν να ενσωματωθούν στη διδακτική πράξη ενός μαθησιακού αντικειμένου. Εναλλακτικά, μπορούν να εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια της Θεματικής Εβδομάδας ή σε προγράμματα Αγωγής Υγείας και πρόληψης Σχολικού Εκφοβισμού.

Για να δείτε όλη την πρόταση, όπως παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Σχολικών Συμβούλων, πατήστε εδώ.

Για να δείτε όλα τα φύλλα εργασίας των προτεινόμενων δράσεων, πατήστε εδώ.

Μαρία Θηραίου 

Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Ε.Α.Π.